Κύριε Υπουργέ
Κυρίες και Κύριοι
Σας καλωσορίζω όλους και σας ευχαριστώ για την ανταπόκρισή σας στην πρόσκλησή μας, για τη σημερινή ημερίδα που διοργανώνουμε η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Στόχος της συνάντησής μας σήμερα είναι να επικοινωνήσουμε, να συζητήσουμε και πάνω απ’ όλα να ενημερωθούμε για την Κοινή Αλιευτική Πολιτική που ήδη έχει τεθεί σε ισχύ από την πρώτη Γενάρη του 2014.
Η σημερινή ημερίδα είναι μια από τις πολλές πρωτοβουλίες της Περιφέρειας να έχει ένα διαρκή διάλογο με τους φορείς του πρωτογενούς τομέα της Στερεάς Ελλάδας. Μέσα απ’ αυτή τη διαδικασία θέλουμε να αναδείξουμε ζητήματα της πρωτογενούς οικονομίας και να διαμορφώσουμε προτάσεις.
Θέλουμε κυρίως, να τονίσουμε τη συνέπειά μας προς τους απασχολούμενους στον πρωτογενή τομέα, αφού εξαρχής μια από τις βασικές και μεγάλες προτεραιότητές μας στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας υπήρξε η στήριξη της πρωτογενούς παραγωγής και η ανάδειξή της σε βασικό πυλώνα της τοπικής και της εθνικής οικονομίας.
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι,
Στη σημερινή κατάσταση, της βαθιάς οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, έχουν ανατραπεί δεδομένα, έχουν αναδιαμορφωθεί καταστάσεις, έχουν ασκηθεί μεγάλες πιέσεις στον πολίτη, στον εργαζόμενο, στον απασχολούμενο στην κοινωνία.
Η πρόκληση είναι τεράστια, ειδικά στον πρωτογενή τομέα. Γι’ αυτό, οι κινήσεις όλων μας πρέπει να δείχνουν σε μια νέα κατεύθυνση. Αφενός μέσα από τη διαχείριση των ίδιων των αιτίων της κρίσης και αφετέρου μέσα από πολιτικές που ξεπερνούν τις πολύχρονες παθογένειες του χώρου.
Πεποίθησή μας στην Περιφέρεια, είναι ότι η ουσιαστική ανάκαμψη της οικονομίας χρειάζεται ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, όπου πρωτεύοντα ρόλο – δεδομένο για την Ελλάδα – έχει η πρωτογενής παραγωγή.
Για να συμβεί όμως αυτό υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις, όπως :
- η αναμόχλευση του αγροτικού και αλιευτικού πληθυσμού και η δημιουργία σύγχρονων υποδομών.
- η αναζωογόνηση της υπαίθρου με νέους αλιείς, αγρότες και κτηνοτρόφους
- οι καινούργιες, οι πιο καινοτομικές, οι πιο πρωτοποριακές ιδέες για μια παραγωγή με εξωστρέφεια και ποιότητα.
Ένα από τα βασικά εργαλεία για τον επαναπροσδιορισμό του χώρου πιστεύουμε ότι πρέπει να αποτελούν η Κοινή Αγροτική Πολιτική για τη γεωργία και η Κοινή Αλιευτική Πολιτική για την αλιεία.
Κι ένας επιπλέον στόχος της σημερινής μας συνάντησης, όπως και όλων των προσπαθειών της Περιφέρειας που έχουν προηγηθεί είναι να εμπεδώσουμε και να προωθήσουμε αυτή τη νέα αντίληψη. Να δούμε τα πράγματα με μια νέα ματιά.
Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, εξαρχής έβαλε στο κέντρο των προτεραιοτήτων της, την ώθηση της πρωτογενούς οικονομίας.
Εκπονήσαμε το Καλάθι αγροτικών προϊόντων, στην ουσία ένα καλάθι πολιτικών. Πολιτικές και δράσεις που συνδέονται σε ένα συγκροτημένο και ολοκληρωμένο σχέδιο για την ενίσχυση της πρωτογενούς παραγωγής. Ένα σχέδιο που βγήκε από έναν κοινό περιφερειακό διάλογο με εσάς τους φορείς της Στερεάς Ελλάδας.
Κομβική θέση στα προϊόντα του καλαθιού μας, δηλαδή στα δυναμικά προϊόντα της Στερεάς Ελλάδας έχει η αλιευτική και υδατο-καλλιεργητική παραγωγή. Έχουμε ήδη λοιπόν προσδιορίσει, ως Περιφέρεια, πως έχουμε έναν παραγωγικό χώρο με εξαγωγική δυναμική και με ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Αυτός ο χώρος λοιπόν χρειάζεται να αναδειχθεί, να στηριχθεί, και να αναδειχθεί σε πυλώνα τόνωσης της τοπικής και της εθνικής οικονομίας.
Γι’ αυτό χρειάζεται η εφαρμογή των νέων πολιτικών της ΚΑΠ. Χρειάζεται :
- η αλιεία να γίνει βιώσιμη από περιβαλλοντικής, οικονομικής και κοινωνικής πλευράς
- η αλιεία να καταστεί ασφαλής και υγιεινή πηγή τροφίμων, αλλά ταυτόχρονα και σταθερή πηγή εισοδήματος.
- Να υποστηριχθούν η αλιεία μικρής κλίμακας και η βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια.
- Να ενισχυθεί η βελτίωση των υποδομών (εγκαταστάσεων, σκαφών και εξοπλισμού) καθώς και η βελτίωση των γνώσεων και της ενημέρωσης του κλάδου.
Εδώ λοιπόν θα πρέπει να εξειδικευτεί μια συγκροτημένη, ολοκληρωμένη και μακροπρόθεσμη εθνική στρατηγική. Με σύγχρονες κατευθύνσεις, νέα εργαλεία και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, όπως το ΟΣΠΑ, δηλ. ένα Ολοκληρωμένο Σύστημα Παρακολούθησης της Αλιείας, που προχωρά το Υπουργείο.
Ένα σημαντικό πράγμα, που αξίζει να επισημάνουμε, είναι πως το Υπουργείο θα πρέπει στην εθνική στρατηγική να ενσωματώσει τη δουλειά των Περιφερειών. Για παράδειγμα εμείς στη Στερεά Ελλάδα, δεν εκπονήσαμε μόνο το καλάθι, δηλ. το σχέδιο του πρωτογενούς τομέα, αλλά το προχωρήσαμε ένα βήμα πιο πέρα :
Σχεδιάσαμε την Περιφερειακή Ταυτότητα – Stereagro
Σχεδιάσαμε δηλαδή ένα ειδικό σήμα για τα ποιοτικά μας προϊόντα.
Η ταυτότητα αυτή θα αποτελέσει το μέσο για την εθνική και διεθνή αναγνώριση της κληρονομιάς και του διατροφικού πολιτισμού της περιοχής από την οποία προέρχονται τα συγκεκριμένα προϊόντα.
Προχωρούμε στην Αγροδιατροφική Σύμπραξη
Ξεκινούμε την προσπάθεια σύστασης της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας μετά από ένα κύκλο επαφών και συζητήσεων με όλους τους φορείς.
Με την Αγροδιατροφική Σύμπραξη επιχειρείται :
να ενισχυθεί η τοπική εφοδιαστική αλυσίδα αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες οι οποίες θα συμβάλλουν στην αύξηση της ζήτησης των προϊόντων του « καλαθιού» από τους κατοίκους και τους επισκέπτες της Περιφέρειας &
να βελτιωθεί η αναγνωρισιμότητα των προϊόντων του « καλαθιού » σε αγορές εκτός των ορίων της Περιφέρειας (εθνική και διεθνή αγορά), μέσω της ανάπτυξης κοινών και ενιαίων μηχανισμών προβολής και προώθησης των τοπικών μας προϊόντων.
Επιπρόσθετα, έχουμε προχωρήσει και σε πολλές άλλες ενέργειες, μέσα στις ασφυκτικές οικονομικές δυνατότητες της Περιφέρειας, και την μείωση του επιστημονικού προσωπικού των υπηρεσιών της, όπως το «Καλλιεργητικό πλάνο» της Περιφέρειάς που αφορά τον αγροτικό χώρο.
Και βεβαίως, όπως μαρτυρά η σημερινή ημερίδα, αλλά και πολλές που έχουν προηγηθεί, όπως στη Λιβαδειά και στη Λαμία συμμετέχουμε στις εξελίξεις για τη νέα Κοινή Αγροτική και την Αλιευτική Πολιτική στη Στερεά Ελλάδα
Όμως, κυρίες και κύριοι, όλα αυτά έγιναν με πολύ κόπο, με δυσκολία, με προσπάθεια. Έγιναν μέσα σε μια τρέχουσα προγραμματική περίοδο, του ΕΣΠΑ 2007-2013, όπου η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, η αιρετή πια Περιφέρεια (όπως και όλες οι Περιφέρειες της χώρας), αντιμετώπισαν τις συγκεντρωτικές κρατικές καταστάσεις
Αποκορύφωμα του συγκεντρωτισμού είναι ο εντελώς διακριτός και κρατικοκεντρικός χειρισμός του προγράμματος «Αλέξανδρος Μπαλτατζής» 2007-2013. Τα κονδύλια δηλαδή της Αγροτικής Ανάπτυξης που προορίζονται – για πού αλλού;; - για την ύπαιθρο και την Περιφέρεια, είναι περιχαρακωμένα στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Προφανώς αυτό το Πρόγραμμα έχει εξαιρετική σημασία για τη Στερεά Ελλάδα, μια Περιφέρεια με μεγάλη δυναμική στην αγροτική οικονομία.
Προφανώς τα κονδύλια της αγροτικής ανάπτυξης έπρεπε να είναι στα χέρια μας και να προγραμματίζουμε εμείς τα έργα του τόπου μας.
Και προφανώς έχουμε δώσει δυνάμεις και έχουμε εξαντλήσει χρόνο, έτσι ώστε με
διαρκή παρακολούθηση, παρεμβάσεις και προσωπική παρουσία στο ΥΠΑΑΤ για να πετύχουμε θετικά αποτελέσματα στην υλοποίηση σημαντικών παρεμβάσεων όπως ενδεικτικά ειδικά στην Εύβοια :
Η ολοκλήρωση του αλιευτικού καταφυγίου Ηλίων, προϋπολογισμού ένταξης 1,6 εκ. € και ο εκσυγχρονισμός του αλιευτικού καταφυγίου Καρύστου, προϋπολογισμού σχεδόν 1 εκ. €.
Η υλοποίηση του τοπικού προγράμματος «αειφορικής ανάπτυξης αλιευτικών περιοχών», μέσα από την Εταιρεία της Περιφέρειας Αναπτυξιακή Εύβοιας. Έχουμε διασφαλίσει 4.176.000 € και βρίσκονται σε εξέλιξη οι προσκλήσεις προτάσεων για παρεμβάσεις στις περιοχές παρέμβασης Κεντρική και Νότια Εύβοια, καθώς και τη Σκύρο.
Η υλοποίηση του φράγματος και αγωγού μεταφοράς Φερέκαμπου Σκύρου, προϋπολογισμού 6.380.000 €, που αφορά τον αγροτικό χώρο και υλοποιείται με την επίβλεψη της Διεύθυνσης Τεχνικών έργων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
Αντίστοιχα έχουμε σε εξέλιξη και άλλα μεγάλα αρδευτικά έργα σε όλη την Περιφέρεια, όπως το Αρδευτικό του Ελαιώνα της Άμφισσας, της Ανατολικής Βίστριζας Φθιώτιδας και της Λιβαδειάς, με σύνολο προϋπολογισμού σχεδόν 75 εκ. €.
Όμως το θετικό, έστω με δυσκολίες, αποτέλεσμα, έρχονται να μετριάσουν κάποιες απαράδεκτες κεντρικές αποφάσεις, όπως, μια και μιλάμε για τον πρωτογενή τομέα, η κατάργηση του Οργανισμού Κωπαϊδας. Γιατί, για να μιλήσουμε καθαρά, ναι:
Ο Οργανισμός Κωπαίδας πρακτικά καταργείται. Όπως κι αν «βαφτίζονται» οι παράμετροι της λειτουργίας του στο εξής για το «χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου» μιλάμε. Μιας προαναγγελίας με άδηλο το μέλλον της άρδευσης του κάμπου της Κωπαϊδας, αλλά με πολύ δηλωμένο το μέλλον των χρεών του 11 εκ. €, που το κράτος «δωρίζει» στην Περιφέρεια.
Κυρίες και κύριοι,
Σήμερα λειτουργικά και επιχειρησιακά η Περιφέρεια βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο.
Σήμερα βρισκόμαστε ήδη στην αρχή της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2020. Βρισκόμαστε ήδη στο σχεδιασμό του νέου ΕΣΠΑ για τη χώρα και για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.
Κι έχουμε διανύσει μια μακρά περίοδο διεκδικήσεων προκειμένου το νέο ΕΣΠΑ να αποκεντρωθεί και να «περιφεριοποιηθεί» περισσότερο.
Έτσι την περίοδο 2014-2020 :
Οι 13 Περιφέρειες θα διαχειρισθούν το 35% των πόρων του νέου ΕΣΠΑ – περίπου 5,4 δις ευρώ - αναλαμβάνοντας κρίσιμο και περισσότερο ενεργό ρόλο με την υλοποίηση έργων και παρεμβάσεων σε όλους τους τομείς της περιφερειακής οικονομίας. Βέβαια, παρά την αύξηση σε σχέση με το σημερινό Πρόγραμμα, διεκδίκησή μας, ήταν να διαχειριστούν οι Περιφέρειες όχι το 35% αλλά το 50% του νέου ΕΣΠΑ.
Στο νέο ΕΣΠΑ, η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας θα έχει την μεγαλύτερη αύξηση στο ποσό που θα διαχειριστεί κατά την Περίοδο 2014-2020. Το νέο πρόγραμμα της Στερεάς Ελλάδας θα είναι περίπου 20,55 % μεγαλύτερο από το τρέχον και θα φτάνει τα 333,35 εκ. €
Σε αυτούς θα πρέπει να προσθέσουμε και τα κονδύλια από το 33 % των πόρων από το πρόγραμμα της Αγροτικής Ανάπτυξης, οι οποίοι θα εκχωρηθούν στις Περιφέρειες για υλοποίηση δράσεων. Θα έχουμε δηλαδή δικά μας κονδύλια για να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε έργα χρήσιμα, έργα που έχει ανάγκη ο τόπος.
Ήδη έχουμε επεξεργαστεί και γνωστοποιήσει στο γραφείο σας κ. Υπουργέ, καθώς και στους αρμόδιους του Υπουργείου σας για τη διαχείριση των κοινοτικών πόρων, την πρότασή μας για μέτρα και δράσεις αγροτικής ανάπτυξης που θα πρέπει να εκχωρηθούν στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Είναι μια πρόταση αναλυτική, τεκμηριωμένη, πλήρως εναρμονισμένη με τις κατευθυντήριες γραμμές του Περιφερειακού μας προγράμματος και συνδεδεμένη με αναγκαίες παρεμβάσεις για τον τόπο και μεγάλες υποδομές, όπως εδώ στην Εύβοια το Φράγμα Σέτα Μανίκια.
Αντίστοιχα θα πρέπει να μας κοινοποιηθεί και το νέο ΕΠΑΛ, για να διαμορφώσουμε αντίστοιχες προτάσεις για την αλιεία και τις υδατοκαλλιέργειες.
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι,
Είναι προφανές πως εμείς στην Περιφέρεια, έχουμε ήδη δρομολογήσει την αξιοποίηση, όπως άλλωστε κάναμε μέχρι τώρα στο ΕΣΠΑ, κάθε δυνατότητας του νέου προγράμματος 2014 – 2020.
Χρειάζεται ασφαλώς και το ίδιο το κράτος να ακολουθήσει μια πολιτική αξιοποίησης ευκαιριών, μια πολιτική εμπιστοσύνης στην παραγωγική βάση και στην περιφέρεια. Και βεβαίως μια εξωστρέφεια. Που σημαίνει να βγει έξω από στεγανά, να υπερβεί αναχρονιστικές λογικές, να κάνει άνοιγμα στην ύπαιθρο, να εμπνεύσει και να στηρίξει το δυναμικό της.
Σήμερα βρισκόμαστε στη φάση που «η εμπειρία του πίσω μπορεί να δώσει την κίνηση για το μπροστά»
Σήμερα μιλάμε για καιρούς που έρχονται κι όχι για καιρούς που φεύγουν.
Σήμερα η νέα γνώση κι η καινούργια οπτική, πρέπει να γίνουν κτήμα όλων και να ενσωματωθούν στη φιλοσοφία μας : σε μια χώρα που έχει γη, έχει θάλασσες, έχει χέρια, έχει δυναμική, η ποιοτική πρωτογενής παραγωγή πρέπει να γίνει το εθνικό μας κεφάλαιο.
Γιατί αν το κράτος δεν αναγνωρίσει την κάθε περιφέρεια, τον κάθε τόπο και το δυναμικό του σαν εθνικό κεφάλαιο που αξίζει να στηρίξει και να αναδείξει, τότε δυστυχώς οι εθνικές μας αξίες θα είναι υποτιμημένες.
Κλείνοντας, για να δώσω το λόγο στους εκλεκτούς ομιλητές, που θα μας ενημερώσουν για τη νέα ΚΑΠ, ευχαριστώ και καλωσορίζω και πάλι εσάς κ. Υπουργέ, τα στελέχη του Υπουργείου και των Υπηρεσιών και όλους σας για την παρουσία σας, τη συμμετοχή σας και τη συμβολή σας στο διάλογο της Περιφέρειας που μας αφορά όλους.
